Ефективність інгібіторів натрій-глюкозного котранспортера 2 при хронічній серцевій недостатності: систематичний огляд і метааналіз рандомізованих контрольованих досліджень
Анотація
Вступ. Інгібітори натрій-глюкозного котранспортера 2 (SGLT2) нині є базисною терапією серцевої недостатності (СН), однак залишаються невизначеності щодо їх впливу на смертність, повторні події, показники, що повідомляються пацієнтами, та біомаркери.
Мета. Оцінити ефективність і безпеку інгібіторів SGLT2 у пацієнтів із хронічною серцевою недостатністю в усьому діапазоні фракції викиду, на основі доказів рандомізованих контрольованих досліджень.
Матеріали та методи. Проведено систематичний огляд і метааналіз відповідно до рекомендацій PRISMA 2020 (PROSPERO: CRD420251138644). Бази даних PubMed, Embase, Cochrane CENTRAL та ClinicalTrials.gov були проаналізовані станом на 25 червня 2025 року. До аналізу включалися рандомізовані контрольовані дослідження (РКД), у яких порівнювали інгібітори SGLT2 із плацебо в дорослих пацієнтів із хронічною СН. Первинною кінцевою точкою був час до першої серцево-судинної (СС) смерті або госпіталізації з приводу СН. Вторинні кінцеві точки включали загальну смертність, повторні госпіталізації, якість життя, рівні натрійуретичних пептидів і безпеку. Відношення ризиків (HR) об’єднували за допомогою моделі випадкових ефектів Гартунга–Кнаппа, якщо визначення показників збігалися; інші результати описувалися наративно. Ризик упередженості оцінювали за допомогою інструменту RoB 2, а достовірність доказів – за системою GRADE.
Результати. До аналізу включено п’ять РКД (n=16,222): DAPA-HF, EMPEROR-Reduced, DELIVER, SOLOIST-WHF (яке надало дані повторних подій) та DEFINE-HF (механістичне, зосереджене на біомаркерах). Інгібітори SGLT2 зменшували ризик СС смерті або госпіталізації з приводу СН (сукупний HR 0,79; 95 % ДІ 0,74-0,83; I² = 0 %). Зменшення частоти госпіталізацій було узгодженим у всіх дослідженнях (HR ≈ 0,69-0,75), тоді як загальна смертність продемонструвала помірну, але статистично значущу користь (HR 0,90; 95 % ДІ 0,83-0,98). У дослідженнях послідовно спостерігалося покращення показників опитувальника Канзаського міста щодо кардіоміопатії (KCCQ) та відповідь натрійуретичних пептидів. Профіль безпеки відповідав уже відомому для інгібіторів SGLT2, без сигналів серйозних побічних явищ.
Висновки. Інгібітори SGLT2 забезпечують значне зниження частоти госпіталізацій через СН і сприятливо впливають на смертність, якість життя та біомаркери у пацієнтів з різними фенотипами фракції викиду, підтверджуючи їхнє ключове значення в лікуванні хронічної серцевої недостатності.
Посилання
- McMurray, J. J. V., Solomon, S. D., Inzucchi, S. E., Køber, L., Kosiborod, M. N., Martinez, F. A., Ponikowski, P., Sabatine, M. S., Anand, I. S., Bělohlávek, J., Böhm, M., Chiang, C. E., Chopra, V. K., de Boer, R. A., Desai, A. S., Diez, M., Drozdz, J., Dukát, A., Ge, J., Howlett, J. G., … DAPA-HF Trial Committees and Investigators (2019). Dapagliflozin in Patients with Heart Failure and Reduced Ejection Fraction. The New England journal of medicine, 381(21), 1995–2008. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1911303
- Packer, M., Anker, S. D., Butler, J., Filippatos, G., Pocock, S. J., Carson, P., Januzzi, J., Verma, S., Tsutsui, H., Brueckmann, M., Jamal, W., Kimura, K., Schnee, J., Zeller, C., Cotton, D., Bocchi, E., Böhm, M., Choi, D. J., Chopra, V., Chuquiure, E., … EMPEROR-Reduced Trial Investigators (2020). Cardiovascular and Renal Outcomes with Empagliflozin in Heart Failure. The New England journal of medicine, 383(15), 1413–1424. https://doi.org/10.1056/NEJMoa2022190
- McDonagh, T. A., Metra, M., Adamo, M., Gardner, R. S., Baumbach, A., Böhm, M., Burri, H., Butler, J., Čelutkienė, J., Chioncel, O., Cleland, J. G. F., Crespo-Leiro, M. G., Farmakis, D., Gilard, M., Heymans, S., Hoes, A. W., Jaarsma, T., Jankowska, E. A., Lainscak, M., Lam, C. S. P., … ESC Scientific Document Group (2023). 2023 Focused Update of the 2021 ESC Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure. European heart journal, 44(37), 3627–3639. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehad195
- Heidenreich, P. A., Bozkurt, B., Aguilar, D., Allen, L. A., Byun, J. J., Colvin, M. M., Deswal, A., Drazner, M. H., Dunlay, S. M., Evers, L. R., Fang, J. C., Fedson, S. E., Fonarow, G. C., Hayek, S. S., Hernandez, A. F., Khazanie, P., Kittleson, M. M., Lee, C. S., Link, M. S., Milano, C. A., … Yancy, C. W. (2022). 2022 AHA/ACC/HFSA Guideline for the Management of Heart Failure: A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Joint Committee on Clinical Practice Guidelines. Journal of the American College of Cardiology, 79(17), e263–e421. https://doi.org/10.1016/j.jacc.2021.12.012
- Solomon, S. D., McMurray, J. J. V., Claggett, B., de Boer, R. A., DeMets, D., Hernandez, A. F., Inzucchi, S. E., Kosiborod, M. N., Lam, C. S. P., Martinez, F., Shah, S. J., Desai, A. S., Jhund, P. S., Belohlavek, J., Chiang, C. E., Borleffs, C. J. W., Comin-Colet, J., Dobreanu, D., Drozdz, J., Fang, J. C., … DELIVER Trial Committees and Investigators (2022). Dapagliflozin in Heart Failure with Mildly Reduced or Preserved Ejection Fraction. The New England journal of medicine, 387(12), 1089–1098. https://doi.org/10.1056/NEJMoa2206286
- Anker, S. D., Butler, J., Filippatos, G., Ferreira, J. P., Bocchi, E., Böhm, M., Brunner-La Rocca, H. P., Choi, D. J., Chopra, V., Chuquiure-Valenzuela, E., Giannetti, N., Gomez-Mesa, J. E., Janssens, S., Januzzi, J. L., Gonzalez-Juanatey, J. R., Merkely, B., Nicholls, S. J., Perrone, S. V., Piña, I. L., Ponikowski, P., … EMPEROR-Preserved Trial Investigators (2021). Empagliflozin in Heart Failure with a Preserved Ejection Fraction. The New England journal of medicine, 385(16), 1451–1461. https://doi.org/10.1056/NEJMoa2107038
- Verma, S., & McMurray, J. J. V. (2018). SGLT2 inhibitors and mechanisms of cardiovascular benefit: a state-of-the-art review. Diabetologia, 61(10), 2108–2117. https://doi.org/10.1007/s00125-018-4670-7
- Pandey, A. K., Bhatt, D. L., Pandey, A., Marx, N., Cosentino, F., Pandey, A., & Verma, S. (2023). Mechanisms of benefits of sodium-glucose cotransporter 2 inhibitors in heart failure with preserved ejection fraction. European heart journal, 44(37), 3640–3651. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehad389
- Ezhumalai, B., Modi, R., Panchanatham, M., & Kaliyamoorthy, D. (2024). The contemporary role of sodium-glucose co-transporter 2 inhibitor (SGLT2i) and angiotensin receptor-neprilysin inhibitor (ARNI) in the management of heart failure: State-of-the-art review. Indian Heart Journal, 76(4), 229–239. https://doi.org/10.1016/j.ihj.2024.07.005
- Bhatt, D. L., Szarek, M., Steg, P. G., Cannon, C. P., Leiter, L. A., McGuire, D. K., Lewis, J. B., Riddle, M. C., Voors, A. A., Metra, M., Lund, L. H., Komajda, M., Testani, J. M., Wilcox, C. S., Ponikowski, P., Lopes, R. D., Verma, S., Lapuerta, P., Pitt, B., & SOLOIST-WHF Trial Investigators (2021). Sotagliflozin in Patients with Diabetes and Recent Worsening Heart Failure. The New England journal of medicine, 384(2), 117–128. https://doi.org/10.1056/NEJMoa2030183
- Nassif, M. E., Windsor, S. L., Tang, F., Khariton, Y., Husain, M., Inzucchi, S. E., McGuire, D. K., Pitt, B., Scirica, B. M., Austin, B., Drazner, M. H., Fong, M. W., Givertz, M. M., Gordon, R. A., Jermyn, R., Katz, S. D., Lamba, S., Lanfear, D. E., LaRue, S. J., Lindenfeld, J., … Kosiborod, M. (2019). Dapagliflozin Effects on Biomarkers, Symptoms, and Functional Status in Patients With Heart Failure With Reduced Ejection Fraction: The DEFINE-HF Trial. Circulation, 140(18), 1463–1476. https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.119.042929
- Zannad, F., Ferreira, J. P., Pocock, S. J., Anker, S. D., Butler, J., Filippatos, G., Brueckmann, M., Ofstad, A. P., Pfarr, E., Jamal, W., & Packer, M. (2020). SGLT2 inhibitors in patients with heart failure with reduced ejection fraction: a meta-analysis of the EMPEROR-Reduced and DAPA-HF trials. Lancet (London, England), 396(10254), 819–829. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)31824-9
- Gao, M., Bhatia, K., Kapoor, A., Badimon, J., Pinney, S. P., Mancini, D. M., Santos-Gallego, C. G., & Lala, A. (2024). SGLT2 inhibitors, functional capacity, and quality of life in patients with heart failure. JAMA Network Open, 7(4), e245135. https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2024.5135
- Ferreira, N., Bamidele Adelowo, A., & Khan, Z. (2024). A Systematic Review and Meta-Analysis of Sodium-Glucose Cotransporter 2 (SGLT-2) Inhibitors and Their Impact on the Management of Heart Failure. Cureus, 16(12), e75802. https://doi.org/10.7759/cureus.75802
- Bhatt, A. S., Vaduganathan, M., Claggett, B. L., Kulac, I. J., Anand, I. S., Desai, A. S., Fang, J. C., Hernandez, A. F., Jhund, P. S., Kosiborod, M. N., Sabatine, M. S., Shah, S. J., Vardeny, O., McMurray, J. J. V., Solomon, S. D., & Gaziano, T. A. (2024). Cost Effectiveness of Dapagliflozin for Heart Failure Across the Spectrum of Ejection Fraction: An Economic Evaluation Based on Pooled, Individual Participant Data From the DELIVER and DAPA-HF Trials. Journal of the American Heart Association, 13(5), e032279. https://doi.org/10.1161/JAHA.123.032279
- Jiang, Z., Chen, D. X., Xiao, C., Fu, Y., & Zhang, J. (2025). Cost-effectiveness of dapagliflozin for the treatment of heart failure: a systematic review. Frontiers in pharmacology, 16, 1572289. https://doi.org/10.3389/fphar.2025.1572289
- Mo, X., Lu, P., & Yang, X. (2023). Efficacy of sacubitril-valsartan and SGLT2 inhibitors in heart failure with reduced ejection fraction: A systematic review and meta-analysis. Clinical cardiology, 46(10), 1137–1145. https://doi.org/10.1002/clc.24085
- Jiang, J., Gao, J., Zhang, X., Li, Y., Dang, H., Liu, Y., & Chen, W. (2023). Combined treatment with sacubitril/valsartan plus dapagliflozin in patients affected by heart failure with reduced ejection fraction. Frontiers in cardiovascular medicine, 10, 1097066. https://doi.org/10.3389/fcvm.2023.1097066


